image025

Handel tussen Gotenburg en Stockholm volgens de waagboeken en tolrekeningen van Stockholm (1609-1611)

R. Veenstra. Oorspronkelijke titel: Göteborgarnas utrikeshandel i Stockholms vågböcker och tullräkenskaper (1609-1611). Gepubliceerd: Göteborg förr och nu. Publicatiejaar: 2016.

Tijdens mijn lezing op 5 december 2013, georganiseerd door Landsarkivet in Göteborg, maakte ik melding van de tolrekeningen van Stockholm als waardevol bronnenmateriaal voor het onderzoeken van de handel op de stad Gotenburg. Deze publicatie, oorspronkelijk in het Zweeds, gaat dieper op deze materie in. In tegenstelling tot de oorspronkelijke publicatie gaat de Nederlandstalige bewerking alleen in op waagboeken en tolrekeningen van Stockholm en laat dus andere bronnen buiten beschouwing.

Een van de bepalingen uit de privileges van Gotenburg bestond uit het verlenen van toestemming aan de Gotenburgers om overal in het Zweedse rijk handel te mogen drijven. Uit de tolrekeningen van Stockholm blijkt dat er inderdaad handelsverkeer bestond tussen Stockholm en Gotenburg en dat de Gotenburgers vanuit Stockholm niet alleen naar Gotenburg exporteerden maar ook naar Lübeck, Danzig en Holland, d.w.z. de Republiek.

Voor de Gotenburgse importhandel in Stockholm bestond een soortgelijk patroon. De tolrekeningen en waagboeken van Stockholm tonen bovendien duidelijk aan dat de Nederlandse bevolkingsgroepen van Gotenburg en Stockholm nauwe handelsrelaties met elkaar onderhielden. Het bestaan van een Nederlandse gemeenschap in het toenmalige Stockholm kan gedeeltelijk worden teruggevoerd op de activiteiten van de Antwerpse handelscompagnieën op Oostland tijdens de jaren zestig van de zestiende eeuw.

Samengevat doet de intensiteit van de handelscontacten tussen Gotenburg en Stockholm sterk vermoeden dat toegang tot de markt van Stockholm een van de belangrijkste doelen was van de Nederlandse kooplieden die bij de stichting van Gotenburg betrokken waren. Verder lezen? Zie de linkjes hieronder.

Download de oorspronkelijke publicatie (gekopieerd en gescand) in Göteborg förr och nu

Download de Nederlandstalige bewerking

Bij deze bewerking hoort een aantal pdf-bijlagen:

Bijlage 1: Uitvoer naar en invoer vanuit Gotenburg volgens de tolrekeningen van Stockholm (1609-1610) (pdf)

Bijlage 2: Invoer en uitvoer in Stockholm (1609-1611) (pdf)

Bijlage 3: Gotenburg in de waagboeken van Stockholm en de waagregisters van Kopparberget (pdf)

Bijlage 4: Uitvoer van koper, ijzer, zwavel en teer volgens de tolrekeningen van Stockholm (1609-1611) (pdf)